Jakie okulary przeciwsłoneczne?
Okulary przeciwsłoneczne kupione na ulicznym straganie to nie jest dobry pomysł…
Mimo tego, że często przypominają te profesjonalne, w istocie daleko im do nich. Czasem mają one nawet poprzyklejane nalepki informujące o tym, że mają filtr promieniu UVB, ale to tylko chwyt reklamowy, który nie ma nic wspólnego z rzeczywistością.
Promieniowanie UVB jest szczególnie niebezpieczne w bardzo słoneczne dni (zarówno latem, jak i zimą). Dlatego w takie dni nie należy ruszać się z domu bez okularów słonecznych, które zatrzymują te niszczące fale świetlne.
Pierwszym symptomem tego, że nasze okulary są złe jest ból oczu, szczególnie przy patrzeniu na boki oraz pojawienie się trudności w koncentrowaniu wzroku na jednym punkcie. Podsumowując– kiedy używamy okularów bez odpowiednich filtrów czy polaryzacji przyczyniamy się do pogarszania stanu zdrowotnego naszych oczu.
Odpowiedni filtr
Dobre okulary przeciwsłoneczne powinny zawierać odpowiedni filtr.
Filtr UV
Każde okulary, które rzeczywiście chronią oczy, a nie tylko wyglądają jak okulary przeciwsłoneczne, powinny mieć przynajmniej filtr UV. Taki filtr, w zależności od swojej mocy, chroni oczy częściowo lub całkowicie przed szkodliwym promieniowaniem UVA, UVB i UVC. Ilość przepuszczanego światła zależy od kategorii filtru.
Promieniowanie UV (promieniowanie ultrafioletowe) to niewidzialne dla człowieka, słoneczne promieniowanie elektromagnetyczne o długości fali 10 nm do 400 nm. Stanowi mały procent promieniowania słonecznego docierającego do ziemi, ale jest bardzo silne i wywiera duży wpływ na organizm.
Promieniowanie UV jest obecne przez cały rok, także w pochmurne dni.
Kategorię filtra zastosowanego w okularach oznacza się w skali od 1 do 4. Filtr kategorii 1 przepuszcza ok. 40% światła, a kategorii 4 około 8%.
Filtr polaryzacyjny
Filtr polaryzacyjny w okularach sprawia, że drgania fali świetlnej powodujące odbicia świetlne, znikają. Dzięki temu kolory są prawdziwe, żywe i nie męczą oczu, poprawiają kontrast.
Filtr polaryzacyjny jest szczególnie przydatny podczas jazdy samochodem czy uprawiania sportów, wędkarzy, tam gdzie liczą się szybkie decyzje bez przekłamań.
W filtr polaryzacyjny wyposażone są zwykle tylko okulary wyższej klasy i na próżno możesz szukać filtrów polaryzacyjnych w okularach z popularnych sieciówek.
Aby sprawdzić, czy okulary mają filtr polaryzacyjny, producenci często dołączają do okularów mały kartonik z nadrukiem, który wygląda inaczej oglądany w okularach (promienie odbijane inaczej), np. tylko w okularach z filtrem polaryzacyjnym widać brakujący szczegół obrazka.
Okulary z fotochromem
Filtry z fotochromem stosuje się w soczewkach okularów korekcyjnych.
Okulary z fotochromem cechują się dużym komfortem widzenia zarówno w warunkach silnego jak i słabego oświetlenia. Stopień przyciemnienia okularów jest zmienny i zależny od natężenia światła w otoczeniu. Czas relaksacji soczewek fotochromem, czyli czas przejścia od stanu ciemnego do jasnego nie następuje natychmiastowo, wynosi kilka minut, w zależności od intensywności światła.
Jakie soczewki?
Soczewki z filtrem UV
O szkodliwym działaniu słonecznych promieni ultrafioletowych chyba wszyscy słyszeli. Promienie UV są niebezpieczne także dla oczu.
Szczególnie niebezpiecznym przypadkiem jest stosowanie okularów przeciwsłonecznym bez filtru UV, dlatego, że przy przyciemnieniu, źrenice są rozszerzone, absorbują światło, a przy braku odpowiedniej ochrony, oko może ulec uszkodzeniu.
Do okularów powinna być dołączona informacja o mocy filtra UV, potwierdzona certyfikatem zgodności z normą. Informacja o mocy filtra powinna być nadrukowana na oprawce okularów, naklejona na soczewki, wspomniana w opisie technicznym dołączonym do okularów.
Okulary za złotówkę z Chin… Specjaliści są zgodni, że za 20 zł nie da się wyprodukować soczewek, które poprawnie chronią oczy.
Kolor soczewek
Szary i brązowy to dwa najbardziej popularne kolory soczewek. Wybór koloru soczewek nie jest wyłącznie kwestią estetyczną.
Szare soczewki są naturalne, zachowują naturalny kontrast i kolory otoczenia.
Soczewki brązowe poprawiają kontrast i głębię ostrości, co sprawia, że oko odpoczywa. Polecane szczególnie dla osób o wrażliwych oczach.
Stopień zabarwienia soczewek
Stopień zabarwienia soczewek (intensywność wrażenia przyciemnienia) zależy przede wszystkim od mocy zastosowanego filtra. Filtr kategorii 1 przepuszcza ok. 40% światła, a kategorii 4 około 8%.
Moc filtra oznacza się symbolami cat. 1, cat. 2, cat. 3, cat. 4.
Moc filtra dobiera się przede wszystkim pod kątem docelowego przeznaczenia okularów. Im silniejsze nasłonecznienie (np. żeglarstwo, wędrówki wysokogórskie) tym wyższa klasa filtra. Na pobyt nad morzem najbardziej odpowiednie będą okulary z filtrem kategorii rzędu 3, do prowadzenia samochodu 2 lub 3.
Wartości te są względne, mogą być inne dla każdej osoby. Ostateczną wartość filtra dobiera optyk, lub okulista, zależnie od parametrów oka danej osoby.
Materiał soczewek
Aktualnie najczęściej wykonywane są z plastiku, szkła lub poliwęglanu.
Głównymi wadami szklanych soczewek jest ich duża waga i mała odporność na rozbicie. Mimo, że są odporne na zarysowania, tracą jednak na popularności na rzecz soczewek z tworzywa sztucznego.
Plastikowe soczewki są podatne na zarysowanie, ale nowoczesne soczewki plastikowe posiadają dodatkowe powierzchnie utwardzające.
Soczewki poliwęglanowe posłużą dłużej niż plastikowe. Są bardzo mocne, nietłukące, polecane szczególnie sportowcom.
Powłoki
Powłoka lustrzana
Powłoka lustrzana chroni oczy przed promieniowaniem IR (promieniowaniem) czerwonym. Polecana szczególnie w warunkach wysokogórskich i pustynnych.
Powłoka utwardzająca
Powłoka utwardzająca na soczewce zwiększa mechaniczną odporność okularów na uszkodzenia. Szczególnie przydatna do ochrony nietrwałych soczewek wykonanych z plastiku.
Powłoka antyrefleksyjna
Powłoka antyrefleksyjna to nie to samo, co filtr polaryzacyjny. Filtr polaryzacyjny działa wybiórczo tylko na promienie odpowiedzialne za odbicia, ale przy okazji silnie zwiększa kontrast.
Powłoka antyrefleksyjna, ciągle przepuszczając 100% światła, zapobiega odbijaniu się światła od okularów (od oka), ale nie zmienia kontrastu obrazu. Dodatkowo chroni też przed osadzaniem się kurzu i kropel wody.
Najlepszą jakość widzenia dają okulary z filtrem polaryzacyjnym i powłoką antyrefleksyjną.
Powłoka oleofobowa
Powłoka oleofobowa to dodatkowa ochrona przed palcowaniem, zbieraniem się tłuszczu, pomaga utrzymać okulary w czystości.
Powłoka hydrofobowa
Powłoka hydrofobowa na soczewkach okularów zapobiega parowaniu i skraplaniu się na na nich wody.
Szczególnie ważna w okularach sportowych, gdzie woda i pot szczególnie dają się we znaki.
Blue blocker
Selektywny filtr nie przepuszczających niebieskiego światła UV to tzw. powłoka blue blocker. W efekcie rozjaśnia obraz i poprawia kontrast.
Szczególnie polecana do pracy w trudnych warunkach (mgła, deszcz).
Oprawki
Oprawki, to głównie kwestia estetyczna, kwestia własnego stylu, ale także funkcjonalność.
W salonie optycznym możesz przymierzyć setki wzorów i dobrać właściwy dla siebie.
Najbardziej popularne, tanie, oprawki plastikowe łatwo złamać, są podatne na działania temperatury. Ale są wyjątkowo lekkie i plastyczne.
Oprawki metalowe, np. z antyalergicznej stali nierdzewnej lub lekkiego tytanu, charakteryzują się większą wytrzymałością, można je wymieniać wielokrotnie i nadają charakterystyczny styl.
Oprawki poliwęglanowe są bardzo odporne na mechaniczne uszkodzenia, często stosowane z połączeniu z poliwęglanowymi soczewkami, w szczególności w okularach przeznaczonych dla sportowców.
Dostępne są również okulary z materiałów naturalnych, takich jak drewno czy szylkret (pancerze żółwi).
Komfort noszenia w dużej mierze zależy od nanośników (miejsce kontaktu z okularów z nosem). Powinny być wygodne, najlepiej silikonowe lub gumowe. Niektóre okulary posiadają też regulowane nanośniki.
Osłonki boczne są szczególnie ważné w okularach przeciwsłonecznych.
Zauszniki powinny przylegać do twarzy (ale nie uciskać) i mieć odpowiednią długość. Dobranie odpowiedniej długości ułatwiają zauszniki regulowane.
Dobór oprawek do kształtu twarzy
Kształt soczewek powinien być inny niż kształt twarzy i proporcjonalny do wielkości twarzy.
W zależności od kształtu nosa należy wybrać szerokie (szeroki nos) lub wąskie (wąski nos) oprawki.
Silnie zaznaczone krawędzie odwrócą uwagę od nosa. Wąski mostek (łączenie soczewek) optycznie powiększy nos.
Twarz owalna
Pasuje do niej każdy rodzaj oprawek. Najlepiej jak ich szerokość będzie zbliżona do szerokości twarzy. Najczęściej oprawki półokrągłe lub w kształcie orzecha
Twarz okrągła
Pasują do niej oprawki prostokątne, z wyraźnie zarysowanymi kantami, optycznie wydłużającymi twarz.
Twarz kwadratowa
Okulary okrągłe. Aby wydłużyć twarz stosuje się oprawy, w których linia soczewek znajduje się wysoko, nad brwiami. Patrz okulary typu „muchy”.
Twarz trójkątna
Preferowane mniejsze soczewki. Pasują do niej okulary z wyraźnie zarysowanymi poziomymi liniami.
Okulary dla dzieci
Oczy dzieci są wyjątkowo wrażliwe, więc ich okulary powinny być dobre jakościowo.
Ochrona przed promieniowaniem UV powinna być stuprocentowa (UV400). Soczewki plastikowe (ew. poliwęglanowe), w kolorach brązowym, szarym lub ciemnozielonym. Przyda się też filtr polaryzacyjny.
Dla najmłodszych polecamy także okulary z gumką.
Podsumowanie
Warto zainwestować w dobre okulary!
Najważniejszym parametrem jest jakość filtra UV. Idealne okulary przeciwsłoneczne mają wysokiej jakości filtr UV, filtr antyrefleksyjny i polaryzacyjny, powłokę utwardzającą, oleofobową i hydrofobową. Są dostosowane do przeznaczenia i docelowych warunków użycia, więc warto mieć kilka par.
